Mnóstwo ludzi pali papierosy. Prawdopodobnie każdy z nas zna przynajmniej jedną osobę, która jest nałogowym palaczem.
Powszechnie wiadomo, że palenie tytoniu jest bardzo szkodliwe. Ta czynność niesie za sobą wiele negatywnych skutków dla zdrowia.
Jednakże uzależnienie od nikotyny jest wyjątkowo silne. Mało kto potrafi przezwyciężyć swój nałóg. Jest to świetnym powodem do tego, żeby szukać rozwiązań pozwalających na ograniczenie skutków ubocznych zamiast podejmowania uporczywych prób rzucenia palenia.
Palić tytoń można na wiele różnych sposobów. Odpalać fajkę lub cygaro, kupować gotowe papierosy w paczkach lub samodzielnie je skręcać. Niestety nie ma między nimi znacznych różnic jeżeli chodzi o poziom szkodliwości.
Ostatnimi czasy ludzie przykładają coraz większą wagę do zdrowego stylu życia. Koncerny papierosowe szukają alternatyw w obawie, że przez destrukcyjny wpływ na organizm papierosy całkowicie przestaną być kupowane. Przykładem na to są chociażby popularne obecnie e-papierosy oraz urządzenia Iqos.
Palenie można ograniczyć zamiast rzucić. Można zmniejszyć negatywne skutki palenia tytoniu tak, aby narządy ludzkie mogły choć trochę odetchnąć. Oczywiście całkowite porzucenie nałogu jest najzdrowszą opcją spośród wszystkich. Niemniej jednak osoby, które nie potrafią całkowicie zerwać z nałogiem, także mogą liczyć na poprawę zdrowia poprzez zminimalizowanie śmiertelnych skutków palenia.
Jeżeli nie, organizm nie może znieść spalania nikotyny, trzeba znaleźć możliwość na dostarczenie jej w inny, zdrowszy i tańszy sposób.
Czy istnieją jakiekolwiek pozytywne skutki palenia tytoniu?
Niewiele osób ma świadomość, że palenie może mieć również pozytywny wpływ na nasze życie. Pojedyncze spalenie papierosa stymuluje ośrodek przyjemności w mózgu. Jeden papieros może wyciszyć i uspokoić. Nikotyna może pobudzać neurony, które produkują serotoninę i dopaminę. Mogą one działać niczym antydepresanty.
Palenie a choroba Parkinsona
Trzeba podkreślić, że palenie nie chroni przed zachorowaniem na Parkinsona. Zostało jednak przeprowadzane badanie, które udowadnia, że zachorowalność u aktywnych palaczy na tę chorobę jest niższa.
Palenie a choroba Alzheimera
Generalnie palenie zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na Alzheimera, aczkolwiek w organizmie powstaje nornikotyna stworzona z dostarczonej nikotyny. A nornikotynie trzeba oddać, że chroni przed chorobą Alzheimera lub spowalnia jej rozwój.
Więcej szczegółów na temat pozytywnych skutków palenia tytoni znajdziecie tutaj.
Jakie właściwie są te negatywne skutki związane z paleniem tytoniu?
Ludzie doskonale zdają sobie sprawę z większości z nich. Warto jednak o nich często przypominać, by regularnie motywować palaczy do chociażby ograniczenia złego wpływu nałogu na ich zdrowie.
Problemy według płci
Szczególnie narażona na efekty uboczne jest młodzież. U dojrzewających chłopców nawet okazjonalne palenie tytoniu powoduje między innymi niedobór męskich hormonów płciowych, pogorszenie jakości nasienia oraz zaburzenia erekcji.
Z kolei dojrzewające dziewczynki narażone są na zespół policystycznych jajników, co skutkuje nadmiernym owłosieniem, nadwagą i nierzadko nieregularnymi cyklami miesiączkowymi. Oprócz tej choroby mogą wystąpić także zaburzenia miesiączkowania. Oba uszczerbki na zdrowiu tworzą się przez zaburzenie wydzielania hormonu prolaktyny.
Negatywne efekty długoterminowe
Poza typowo płciowymi problemami pojawiają się także kwestie niezależne od płci. Długoterminowe zażywanie nikotyny jest przyczyną kłopotów z pamięcią, drażliwością, zaburzeniami emocjonalnymi, problemami, depresją.
Wpływa to na wyniki w nauce, relacje z bliskimi oraz na nawiązywanie kontaktów, nawet z rówieśnikami. Tytoń spożywany w młodym wieku rzutuje też na życie w przyszłości – łatwiej można uzależnić się od innych używek oraz jest się bardziej podatnym na różne choroby od osób wcześniej niepalących.
Wpływ na płuca
Należy pamiętać, że negatywne skutki związane z paleniem tytoniu dotyczą również dorosłych. Jednym z najbardziej umęczonych układów jest naturalnie układ oddechowy. Przewlekłe spożywanie nikotyny zwiększa szanse zachorowania na raka płuc, w niektórych przypadkach nawet stukrotnie.
Płuca uszkodzone przez substancje zawarte w dymie wpływają na zwiększenie wydzielania śluzu, co wywołuje kaszel oraz odksztuszanie plwociny. Ponadto dym papierosowy powoduje obrzęki dróg oddechowych, a następstwem tego jest silne chrapanie i podwyższone ryzyko bezdechu sennego.
Palenie papierosów odpowiada za obniżenie wydolności płuc czyli o wiele gorszą kondycję fizyczną. Objętość płuc zmniejsza się. Palacz częściej zaraża się infekcjami dróg oddechowych i ciężej je przechodzi. Astmatycy, którzy palą mogą częściej odwiedzać szpitale i zaostrzyć swoją chorobę. Ponadto okres rekonwalescencji po wszelkich dolegliwościach układu oddechowego ulega wydłużeniu.
Palenie tytoniu a ciąża
Palące matki szkodzą sobie, ale też zaburzają rozwój płodu poprzez ograniczenie dopływu tlenu, niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania. Wzrasta również ryzyko komplikacji podczas porodu, takich jak poronienie, przedwczesny poród, uszkodzenie pęcherza płodowego, odklejenie łożyska, krwawienie oraz łożysko przodujące.
Wśród innych możliwych skutków są wady rozwojowe i deformacje rosnącego w brzuchu dziecka.
Dzieci palaczek są zagrożone chorobami genetycznymi, nowotworowymi, schorzeniami układu sercowo-naczyniowego. Może wystąpić też obniżenie masy urodzeniowej dziecka, obniżona odporność czy też śmierć łóżeczkowa.
Względy estetyczne
Efekty uboczne spożywania nikotyny są widoczne na ciele palacza. Bez wątpienia w oczy rzucają się pożółkłe zęby pokryte nalotem, który jest często trudny lub niemożliwy do usunięcia. Na tym cierpienie zębów się nie kończy.
Substancje smoliste przyczyniają się do stopniowego wyniszczania uzębienia, co może prowadzić ostatecznie do przedwczesnej utraty zębów. Palacze nierzadko też borykają się z nieprzyjemnym zapachem z ust oraz pogorszonym działaniem kubeczków smakowych. Włosy, skóra, paznokcie także tracą swoje piękno.
Jak można ograniczyć negatywne skutki uboczne palenia tytoniu?
Pomocną koncepcją może okazać się metoda redukcji szkód. Ma ona na celu ograniczenie nałogu zamiast natychmiastowego odrzucenia go. Stopniowe redukowanie używek może prowadzić do całkowitej abstynencji. Proces ten jest łagodniejszy, co może mieć korzystny wpływ na psychikę człowieka oraz skuteczność kuracji.
Jedną z aktualnie popularnych możliwości zmniejszania szkodliwości tytoniu jest zamiana zwykłych papierosów na urządzenia produkujące parę (e-papierosy) lub podgrzewające tytoń zamiast go spalające (Iqos).
Ograniczają one wdychanie substancji smolistych i toksycznych gazów, które są niezwykle niebezpieczne dla naszego zdrowia. Trzeba jednak się liczyć z tym, że są one źródłem dodatkowych wydatków, bo oprócz urządzenia trzeba do nich kupować liquidy w przypadku papierosów elektrycznych oraz specjalne papierosy do IQOSów. Nie zapominajmy również o ładowaniu urządzeń.
E-papierosy
Niektóre badania dowodzą, że papierosy elektroniczne są o wiele zdrowsze od tradycyjnych. Urządzenia i płyny (liquidy), które się do nich wlewa są poddawane surowym restrykcjom. Nie mogą one zawierać dodatków o właściwościach rakotwórczych, mutagennych lub działających szkodliwie na rozrodczość (CRM).
Oprócz tego maksymalna objętość w jednym pojemniku płynu mającego w składzie nikotynę wynosi 10 ml. Liquid nie może mieć też więcej niż 20 mg nikotyny na 1 ml. Ponadto zabronione są w nich substancje stymulujące (kofeina, tauryna, witaminy) i są zabezpieczane przed dziećmi.
Sprawdź artykuł o szkodliwości e-papierosów na podstawie badań
System podgrzewania tytoniu – bezdymna alternatywa dla papierosów
„Najdokładniej przebadanym medycznie podgrzewaczem tytoniu jest dzisiaj system podgrzewania tytoniu THS 2.2.” Tytoń podgrzewa się do temperatury niemal dwukrotnie niższej niż w przypadku zwyczajnego papierosa.
Powstaje aerozol, który zawiera nikotynę zamiast dymu tytoniowego. Ważne jest także fakt, że nie powstają substancje smoliste. Stężenie substancji szkodliwych w urządzeniach podgrzewających jest mniejsz. Dobrą wiadomością jest także to, że rzeczywiście czuć smak tytoniu, która dostarcza nikotynę.
Zachęcam do przeczytania ciekawego wywiadu z Clivem Bates’em na temat alternatywnych sposobów palenia.
Nikotynowa terapia zastępcza
Polega ona na podawaniu nikotyny. Nie spala jej się, więc organizm jest wolny od niekorzystnych substancji. Nikotyna bowiem sama w sobie nie jest tak szkodliwa w porównaniu do reszty trujących związków.
Terapia ta nie gwarantuje zerwania z nałogiem – tak naprawdę zależy to od silnej woli pacjenta. Dzięki swoim środkom może jednak ograniczyć spalanie tytoniu, przynajmniej na jakiś czas. Co ciekawe, terapia zastępcza nie wymaga konsultacji z lekarzem. Dostępne środki takie jak tabletki podjęzykowe, gumy tytoniowe, plastry czy inhalator nikotynowy można wykupić w aptece bez recepty.
Szczegółowy artykuł na temat nikotynowej terapii zastępczej można przeczytać tutaj.
Ograniczenie ilości palonego tytoniu
Oprócz zaopatrywania się w środki mające na celu ułatwić nam zdrowsze dostarczanie nikotyny do organizmu, możemy także powalczyć z samym sobą. Po prostu zmniejszać ilość spalanych papierosów.
Nie wymaga to dodatkowych inwestycji. Im więcej czasu mija od pierwszego papierosa do drugiego, tym lepiej. Jest to bardzo dobry sposób na detox narządów. Dzięki silnej woli małymi kroczkami można zajść naprawdę daleko. Może to prowadzić do całkowitego zaprzestania palenia.
Jak czas między papierosami (lub czas od rzucenia papierosów) wpływa na ludzki organizm?
- po 20 minutach ciśnienie i tętno normuje się,
- po 8 godzinach o połowę zmniejsza się poziom nikotyny i dwutlenku węgla we krwi, poziom tlenu normuje się,
- po 24 godzinach dwutlenek węgla znika, płuca zaczynają się oczyszczać,
- po 48 godzinach organizm jest pozbawiony nikotyny,
- po 72 godzinach oskrzela rozprężają się,
- po 2-12 tygodniach ukrwienie narządów poprawia się,
- po 3-9 miesiącach zanika kaszel, funkcja płuc poprawia się aż o 10%,
- po roku ryzyko zawału serca zmniejsza się o połowę,
- po 10 latach ryzyko wystąpienia raka płuc spada o połowę,
- po 15 latach ryzyko zawału jest podobne jak u człowieka, który nigdy nie palił.
Cały artykuł o tym znajduje się w tym miejscu.
Ilu osobom udaje się rzucić palenie – statystyka
Business Insider podaje, że aktualnie na świecie istnieje około miliard palaczy. Codziennie zużywają oni mniej więcej 5 miliardów sztuk papierosów. Rocznie wynosi to około 1,825 biliona papierosów. Według szacunków do 2025 roku liczba palaczy ma wzrosnąć aż do 1,6 miliarda.
W Polsce skutecznie rzucić palenie udaje się czterem osobom na sto. Około 24 % Polaków regularnie pali tytoń. Okazuje się, że łatwiej jest przerzucić się na inne urządzenia. Business Insider w swoich badaniach obwieszcza, że do połowy 2019 roku około 7 milionów osób zamieniło tradycyjne papierosy na system podgrzewania typu IQOS. Po papierosy elektroniczne w Polsce sięga zaledwie 2% ludności. Niski wynik może wynikać z tego, że tylko młode osoby (do 24 roku życia) decydują się na wybór tej używki.
Polecam także zapoznać się z interesującymi badaniami odnośnie terapii pacjentów ze współistniejącym uzależnieniem od alkoholu i tytoniu.
Który sposób ograniczania wybrać?
Spośród wielu możliwości nie trzeba wybierać jednego sposobu. Można je łączyć, przekonać się na własnej skórze która opcja najbardziej nam odpowiada. Każdy organizm jest inny, więc te przodujące metody także dla każdego będą różne.
Na podstawie badań oraz własnych obserwacji można zauważyć, że urządzenia podgrzewające cieszą się większą popularnością od e-papierosów. Mianowicie po IQOSy sięgają zarówno dorośli jak i młodzież. Papierosy elektroniczne natomiast nie zdobyły zaufania wśród starszych. Nikotynowe terapie zastępcze zazwyczaj nie przekonują zatwardziałych palaczy na dłuższy czas. Skuteczność zależy głównie od samozaparcia w terapii, co jest niełatwe dla uzależnionych.
Jedno jest pewne. Jeżeli chcemy zadbać o swoje ciało i ograniczyć negatywne skutki zdrowotne palenia tytoniu, warto zacząć od małych kroków. Metoda redukcji szkód definitywnie jest zdrowsza od nierobienia niczego. Warto więc spróbować wprowadzić pewne zmiany, aby organizm mógł odpocząć od szkodliwych substancji.
Można zacząć od ograniczania ilości papierosów dziennie, żeby przygotować się na dalszy detox. Być może tyle wystarczy. Jeśli nie, wtedy dobrze jest uciec się do pozostałych sposobów.
Uzależnienie od nikotyny jest jednym z najtrudniejszych do pokonania nałogów. Niezmiernie dużo ludzi przegrało tą walkę kosztem swojego zdrowia lub nawet życia.
Nie trzeba jednak od razu zrywać z paleniem tytoniu, żeby rozpocząć odwyk. Można palić papierosy dalej, zmniejszając przy tym ich dawkę. Niech rzucenie palenia nie kojarzy się z nieustannym odmawianiem sobie nikotyny, co wywiera tylko coraz większą presję. Palacze mogą powoli redukować dawki w dogodny dla siebie sposób, by iść w dobrym, zdrowym kierunku. Ten artykuł jest tego dowodem.
